Spirulinanın bağırsak florasını bozan, birçok farklı semptoma neden olan Candida Albicans’a karşı da etkili olduğu, içerdiği bol karotenin antimikotik aktivitesi nedeniyle candida diyetinde önemli yer tuttuğu tespit edilmiştir (17, 18, 19).

2. Ağır Metal Şelasyonunda Spirulina

Spirulinanın vücudu özellikle ağır metallerden arındırıcı etkisini destekleyen çok sayıda bilimsel kanıt vardır. Cyanobakterilerden olan spirulina ağır metaller için bir biosorbent (doğal emici) ve toplayıcıdır. Spirulina özellikle cıva başta olmak üzere, kadmiyum, bakır, arsenik ve kurşun gibi ağır metalleri iyon değiştirme yolu ile kendine çeker ve atılmalarına neden olur (25, 26, 27, 28, 29, 30). Cıva zehirlenmesinde bu zehirlenmeye bağlı semptomları aynı zamanda antioksidan etkisi sayesinde azalttığı kanıtlanmıştır (31). İçerdiği yüksek antioksidanlar beyin dokusunu ağır metallerin yol açtığı oksidatif hasarlara karşı daha dirençli yapar (32, 33).

Radyoaktif toksinleri kendi mukopolisakkarit katmanlarına bağlayarak atma kapasitesine sahiptir (34).

Alzheimer ve Parkinson hastalığında görülen patolojiye neden olan protein ve toksinlerin birikmelerini önler (35). Spirulinanın ağır metal şelasyonundaki mekanizması içerdiği E vitamini, C vitamini, Süperoksid Dismutaz (SOD), selenyum ve phycocyanin ile ilişki olabileceği gösterilmiştir (2).

3. Güçlü Antioksidan ve Anti-enflamatuar Özelliği

Oksidatif hasar DNA’nıza ve hücrelerinize zarar verebilir. Bu hasar, kansere ve diğer hastalıklara katkıda bulunan kronik enflamasyonu tetikleyebilir (37). Spirulina, oksidatif hasara karşı koruma sağlayabilen harika bir antioksidan kaynağıdır.

Ana aktif bileşenine “fikosiyanin” denir. Bu antioksidan madde aynı zamanda spirulinaya eşsiz mavi-yeşil rengini verir.

Phycocyanin, serbest radikallerle savaşabilir ve enflamatuar sinyal moleküllerinin üretimini engelleyebilir. Böylece spirulina antioksidan ve anti-enflamatuar etki sağlar (38, 39, 40).

4. LDL’yi (kötü kolestrol) ve Trigliserit Düzeylerini Düşürebilir

Kalp hastalığı, dünyanın önde gelen ölüm nedenidir. Birçok risk faktörü, artan kalp hastalığı riski ile bağlantılıdır. Spirulina bu faktörlerinin çoğunu olumlu yönde etkileyebilir. HDL’yi (iyi kolesterol) yükseltirken,  LDL’yi (kötü kolesterol) ve trigliseritleri düşürebilir.

Tip 2 diyabetli 25 kişide yapılan bir çalışmada günde 2 gram spirulinanın bu belirteçleri önemli ölçüde iyileştirdiği gözlenmiştir (41).

Yüksek kolesterolü olan kişilerde yapılan bir başka çalışma, günde 1 gram spirulinanın trigliseritleri %16,3 ve LDL’yi %10,1 düşürdüğü gözlenmiştir (42).

Diğer birkaç çalışmada ise günde 4.5-8 gram daha yüksek dozlarda olsa da olumlu etkiler bulunmuştur (43,44).

5. Anti-Kanser Özelliklerine Sahip Olabilir

Bazı çalışmalar, spirulinanın kanser önleyici özelliklere sahip olduğunu göstermektedir. Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar, kanser oluşumunu ve tümör boyutunu azaltabileceğini göstermektedir (45, 46). Spirulinanın ağız kanseri üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Çalışmada ağızda oral submukoz fibroz (OSMF) adı verilen prekanseröz lezyonları olan 87 kişi incelendi. Bir yıl boyunca günde 1 gram spirulina alanların %45’inde lezyonlarının kaybolduğu görülürken kontrol grubundaki bu oran sadece %7’dir (47).

6. Kan Basıncını Düşürebilir

Yüksek tansiyon kalp krizi, felç ve kronik böbrek hastalığı da dahil olmak üzere birçok ciddi hastalığın ana nedenidir. Günlük 1 gram spirulina etkisiz iken 4.5 gramlık bir dozun normal seviyelere sahip bireylerde kan basıncını düşürdüğü gösterilmiştir (48, 49). Kan basıncındaki bu azalmanın damarlarınızın gevşemesine ve genişlemesine yardımcı bir sinyal molekülü olan nitrik oksit üretiminin artmasından kaynaklandığı düşünülmektedir (50).

7. Alerjik Rinit Belirtilerini İyileştirir

Alerjik rinit, burun geçiş yollarınızda iltihaplanma ile karakterizedir. Polen, hayvan kılı ve hatta buğday tozu gibi çevresel alerjenler tarafından tetiklenir. Spirulina, alerjik rinit semptomları için popüler bir alternatif tedavidir ve etkili olabileceğine dair kanıtlar vardır (51).  Alerjik riniti olan 127 kişide yapılan bir çalışmada, günde 2 gram spirulina alınmasının burun akıntısı, hapşırma, burun tıkanıklığı ve kaşıntı gibi semptomları önemli ölçüde azalttı gözlemenmiştir (52).

8. Anemiye Karşı Etkili Olabilir

Aneminin birçok farklı formu vardır. En yaygın olanı, kanınızdaki hemoglobin veya kırmızı kan hücrelerinde azalma ile karakterizedir. Anemi yaşlılarda oldukça yaygındır, uzun süreli halsizlik ve yorgunluk hissine yol açar (53).

Anemi öyküsü olan 40 kişide yapılan bir çalışmada spirulina takviyelerinin kırmızı kan hücrelerinin hemoglobin içeriğini artırdığı ve bağışıklık fonksiyonunu iyileştirdiği gözlenmiştir (54).

9. Kas Gücünü ve Dayanıklılığı Artırabilir

Egzersize bağlı oksidatif hasar, kas yorgunluğuna önemli bir katkıda bulunur. Bazı bitkisel gıdalar, sporcuların ve fiziksel olarak aktif bireylerin bu hasarı en aza indirmesine yardımcı olabilecek antioksidan özelliklere sahiptir. Yapılan çalışmalarda spirulinanın dayanıklılığı ve egzersiz süresini artırdığı gözlemlenmiştir (55, 56).

Yan Etki

Çok nadir olarak baş ağrısı, kas ağrısı veya sıcak basmaları bildirilmiştir. Spirulina Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından genel olarak güvenli (GRAS/Generally Recognized As Safe) kategorisinde değerlendirilmektedir. Ciddi yan etkisi bildirilmemiştir. Ancak kullanmadan önce spirulinanın saflığı, özel şartlarda üretilmiş olması ve böylece yan etki yapma ihtimali olan ağır metalleri, mikrosistini ve diğer toksinleri içermediği, en yüksek kalitede ve saflıkta olduğundan emin olunması gerekir (20, 21, 22, 23).

Hayvan toksikoloji deneylerinde 6 ay boyunca vücut ağırlığının %5’i kadar spirulina tüketiminde bile göze çarpan herhangi bir toksik ekti görülmemiş, mikrosistin kontaminasyonu olmadığı tespit edilmiştir (24).

Özel Popülasyonlarda Kullanım ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Gebelik ve Laktasyonda Kullanım: Gebeler ve süt veren annelerde yeterli sayıda çalışması mevcut değildir.

Özel Popülasyonlarda Kullanım: Antikoagülan kullanan kişilerde dikkatli kullanılması gerekir. Multipl skleroz, sistemik lupus eritematozus, romatoid artrit ve pemfigus vulgaris gibi otoimmün hastalığı olanlarda otoimmüniteyi artırabileceğinden hekim önerisi olmadan kullanılmamalıdır. Gut hastalarında ve böbreklerinde ürat taşları bulunanlarda kullanılması önerilmez. Spirulina metabolize olduğunda ürik asit meydana gelir. Buna duyarlı olan kişilerde gut atakları veya böbrek taşları oluşturabilir. Phycocyanin alerjisi olan kişiler, deniz ürünlerine alerjik olanlar, hemokromatozu olan hastaların ve fenilketonüri hastalarının kullanması önerilmez (21).

Sonuç

Ağır metallerden tamamen kaçınmak günümüz hayatında artık mümkün değildir. Mesleki açıdan ağır metallere maruz kalmayan insanlarda dahi kronik ağır metal zehirlenmesi görülme riski çok yüksektir. Bunun hava, su kirliliği, beslenme şekli, yaşam şekli, kullanılan ilaçlar ve daha pek çok dış etkenler gibi nedenleri olabilir. Kronik ağır metal toksisitesine bağlı semptom ve şikayetlerin sıklıkla spesifik olmaması veya çok çeşitli olması nedeniyle her türlü hastalığın ayırıcı tanısında ağır metaller daima düşünülmelidir.

Ağır metal şelasyonu ağır, akut hayati tehlikesi olan zehirlenmeler dışında yavaş ve çok dikkatli uygulanması gereken bir tedavi metodudur. Preparatların en az 6 ay süreyle kullanılması önerilir.  Ağır metal arındırma tedavisi yaparken önerilen arındırma protokolünü takip ederek toksisitenin seviyesi ve hastanın kliniğine göre burada belirtilen dozlarda artış yapılabilir; kullanım süresi 24 aya kadar, konusunda uzman tamamlayıcı tıp uzmanı tarafından, uzatılabilir. Ağır metallerin yerlerinden mobilize edilmesi, bağlanması ve atılması için önerilen medikal desteğin yanı sıra, kişiye özgü beslenme değişiklikleri, önerileri, lenfatik sistemin ve bağ dokusunun regülasyonu için de mutlaka nöralterapi ile kombine edilmesi gerekir.