Skip links
NT VITA
KLORELLA

Modern dünyada yaşamanın sağlığınız için zararlı olabileceği bir gerçektir. Soluduğunuz havadan yediğiniz yiyeceklere kadar her şey sağlığınıza zarar verebilecek toksinler içerir. 

Kendinizi bu toksinlerden doğal yollarla arındırmak mümkündür. “Süper Besin” olarak anılan klorella ile vücudunuzu ağır metallerden ve diğer toksinlerden arındırırken içerdiği vital besinler sayesinde de vücudunuzun enerji seviyesini artırabilirsiniz.

Klorella Nedir?

Chlorella Yunanca’dan köken almış kelime anlamı “küçük taze yeşil” anlamına gelir. İki milyon yıldan beri dünyada var olduğu kabul edilen ve tatlı suda yaşayan bir tür yosundur (mikroalg). Böylece dünyada hala yaşayan en eski bitkiden biridir. Tarihi çizimler Chlorella’nın 19. Yüzyıldan beri tanındığını gösterir. Özellikle Japonya adasında bulunan Chlorella’nın çok fazla sağlık faydalarının olduğu bilinmektedir (1, 42).

Klorella, insanların sindiremeyeceği sert bir hücre duvarına sahip olduğundan, faydalarından yararlanmak için takviye olarak alınmalıdır. Kapsül, tablet, toz ve ekstrakt formunda mevcuttur (2).

1. Yüksek besin içeriğine sahiptir

Klorellanın 2030 yılına kadar günlük beslenmemize entegre olacak bir yosun olacağı kabul edilir (43). Zengin besinsel içeriği nedeniyle birçok bilim adamının dikkatini çekmiştir. klorella içerisinde çok yüksek miktarda klorofil bulunur. Klorofil karaciğere detoksifikasyon işleminde destek olur. Kanın oksijen taşıma kapasitesini artırır. Yine içerdiği yüksek miktardaki A vitamini, beta karoten, demir, tüm B vitaminleri, C vitamini, kalsiyum, folik asit, magnezyum, çinko, bakır, doymamış yağ asitleri ve eser miktarda iyot nedeniyle şelasyon sırasında vücudun ihtiyaç duyduğu mikrobesinleri sağlar (43, 44, 45, 46). Birçok çalışmada klorella alımının oksidatif stresi azalttığı gösterilmiştir (47, 48, 49). Hiperkolesterolemik hastalarda serum lipit seviyesini azalttığı kanıtlanmıştır (50). Klorellanın immün sistemi stimüle ettiği, NK hücrelerini uyardığı, erken enflamatuar cevabı tetiklediği bilinmektedir (51). Hücre membranında bulunan eikosopolisakkaritlerinin ağır metalleri bağladıkları kanıtlanmıştır (52).

Klorella içerdiği zengin besin ögeleriyle “süper yiyecek” olarak adlandırılır. İçeriği yetiştirme koşullarına, türlerine ve takviyelerin nasıl işlendiğine bağlı olarak değişse de özellikle aşağıdaki vital besinleri içerir.

  • Protein: Klorella’nın %50-60’ı proteindir . Dokuz temel amino asidin tümünü içermesi sebebi ile tam bir protein kaynağıdır (2, 3).
  • B12 Vitamini: Bazı klorella çeşitleri B12 vitamini içerebilir (4).
  • Demir ve C vitamini: Chlorella iyi bir demir kaynağı olabilir. Aldığınız takviyenin çeşidine bağlı olarak günlük ihtiyacın %6-40’ını karşılayabilir. Aynı zamanda demir emilimini artırmaya yardımcı olan mükemmel bir C vitamini kaynağıdır (1, 2).
  • Antioksidanlar: Klorella çok çeşitli antioksidan sağlar (1, 2).
  • Diğer vitaminler ve mineraller: Klorella az miktarda magnezyum, çinko, bakır, potasyum, kalsiyum, folik asit ve diğer B vitaminlerini içerir (1, 2, 5).
  • Omega-3: Diğer alglerde olduğu gibi klorella da omega-3 içerir. Sadece 3 gram klorella 100 mg omega-3 sağlar (5).
  • Lif: Düşük miktarda lif içerir. Çok miktarda alındığında klorella iyi bir lif kaynağı olabilir. (1, 5).+

3 gr Klorelladaki Besin İçeriği (40)

2. Ağır metalleri bağlayarak detoksa yardımcı olur

Bu özel yosun preparatı ağır metal şelasyonunda çok temel bir rol oynar. Bağ dokusunda yerleşmiş olan ağır metallerin mobilize olmasını sağlar, bağırsaklarda bulunan ağır metallerle kompleksler oluşturarak bunların atılmasına neden olur. Böylece kronik olarak bağ dokusunda bulunan metalleri mobilize edip yeniden dolaşıma katarken akut durumda ise bağırsaklardan çeşitli nedenler ile (Geçirgen-bağırsak Sendromu/Leaky Gut, yüksek doz/intoksikasyon…) emilmek üzere olan ağır metaller ile de şelat oluşturarak emilmelerini engeller. Böylece ağır metallerin bağırsaklar yolu ile atılmalarını sağlar. Klorella mukopolisakkarit hücre membranı ile emme gücü yüksek bir sünger gibi özellikle cıva, kadmiyum, nikel, kurşun, paladyum, platin, altın gibi ağır metalleri, diş hekimliğinde kullanılan tüm metalleri ve bazı çevresel toksinleri (Dioksin, formaldehit, pestisid… vb.) bağlama kapasitesine sahiptir (53, 54, 55, 56).

Cd (Cd2+), Co, Cr (Cr3+, Cr6+, Cr2O7-2), Cu (Cu2+), Fe (Fe3+), Hg (Hg2+), Ni (Ni2+), Pb (Pb2+), Zn (Zn2+) gibi ağır metaller klorella tarafından bir sünger gibi çekilip bağlanır (57). Bağ dokusunda bulunan ağır metaller klorella tarafından bağ dokusundan çıkartılıp mobilize edilir. Ağır metaller enterohepatik dolaşım ile karaciğer üzerinden safra yolu ile bağırsağa atılır. İster yeni besin alımı ile ister enterohepatik atılım ile bağırsaklarda serbest bulunan ağır metallerin sadece bir kısmını klorella bağırsaklardan geri emilmeden bağlar ve atılmalarına neden olur. Bu nedenle toksik metallerin bağırsaklardan geri emilmemeleri için klorella ile birlikte Barlauch mutlaka eş zamanlı kullanılmalıdır. klorella ile yapılmış çalışmalar incelendiğinde hemen hemen hepsinin Japon adasında yetiştirilen orijinal klorella ile yapılmış olduğu göze çarpar.

Şelasyon amacı ile kullanılacak klorellanın yetiştiği yerde ve yetişme sırasında hiçbir ağır metalle, tarım ilacı ile kimyasallar ile temas etmemiş olması gerekir. Bu ise, klorella bitkisinin şelasyon amaçlı yetiştirilmesinin çok zor olduğu ve tamamen bu amaca yönelik özel şartların sağlanması anlamına gelir. Çünkü yetişme süresi boyunca, çevrede bulunan ağır metalleri de bağlayacağı için, şelasyona özel ve uygun olmayan şartlarda üretilmiş klorelladan yapılan preparatlar, vücuttaki ağır metalleri bağlayamayacağı gibi, yetişmesi sırasında bağlamış olduğu ağır metalleri vücutta serbestleştirerek toksisite tablosunun artışına neden olabilirler. Bu ise, şelasyon tedavisi yapmayı amaçlarken, ağır metal yükünü ağırlaştırarak durumu kötüleştirmek anlamına gelir. Bu dikkat çekici ve tedavinin başarısını doğrudan belirleyici özellik, bu makalede bahsedilen Barlauch, Koriander ve Spiriluna için de geçerlidir. Bu nedenle kullanımda bulunan her Klorella, Barlauch, Koriander ve Spiriluna şelasyon amaçlı kullanıma uygun değildir. Bu amaca uygun preparatlar seçilmelidir.

Özetle klorella, vücudun detoksuna yardımcı olur. Klinik çalışmalar ağır metallerin ve diğer zararlı bileşiklerin vücuttan atılmasına yardımcı olmada etkili olduğunu göstermektedir (6, 7, 8).

Klorella, sporopollenin adı verilen benzersiz bir bitkisel besin içerir. Sporopollenin, nörotoksik kalıntıları bağlamada diğer doğal maddelerden daha etkilidir. Vücudu tüberküloz, lymes hastalığı, tetanoz toksinleri ve küf gibi biyotoksinlerden arındırma özelliğine sahiptir. Ayrıca fitatlar, dioksinler, pestisitler ve endüstriyel atıklar gibi ksenobiyotikleri de filtreler (41).

Cıva, kurşun, nikel ve alüminyum gibi ağır metalleri bağlar ve vücuttan atılımına yardımcı olur. Ayrıca gıda koruyucularını, yapay tatlandırıcıları ve renklendiricileri vücuttan detoksifiye edebilir (41).

Demir ve bakır gibi elementler ağır metal kategorisine girseler de kadminyum ve kurşun gibi ağır metaller daha toksik özelliktedir. Vücutta tehlikeli seviyelerde ağır metal yükü nadir olmakla birlikte çevre kirliliği gibi belirli dış faktörler sebebiyle ağır metallere maruz kalınabilir (9).

Yapılan çalışmalarda klorella da dahil olmak üzere alglerin karaciğer, beyin ve böbreklerin ağır metal toksisitesini azalttığı bulunmuştur (10). Bunun yanı sıra klorellanın bazen yiyeceklerde bulunan diğer zararlı kimyasalların miktarını azaltmaya yardımcı olduğu gösterilmiştir (11).

Klorella ayrıca vücudun glutatyon üretimini artırarak vücudun doğal detoksifikasyon anahtarını açar. Glutatyon, serbest radikalleri temizleme, C ve E vitamininin antioksidan özelliklerini yenileme ve bunları yaparken vücudu hasardan koruma işlevi gösteren vücudun en güçlü antioksidanlarından biridir (41).

Bu çalışmalardan yola çıkarak, klorellanın vücut toksinlerini temizleme konusunda doğal yeteneği artırmaya yardımcı olabileceği bulunmuştur.

3. Bağışıklık sisteminizi güçlendirebilir

Bağışıklık sisteminiz enfeksiyonlarla savaşarak sağlıklı kalmanıza yardımcı olur. Şuana kadar yapılan çalışmalarda klorellanın bağışıklığı güçlendirdiği bulunmuştur. Yapılan bir çalışmada, erkek bireylerin klorella takviyesi alırken plasebo aldıkları zamana göre daha fazla antikor ürettiği gözlemlenmiştir (12).

Başka bir çalışmada klorella alan sağlıklı yetişkinler artan bağışıklık aktivitelerinin arttığı belirlendi (13).

4. Kolesterolü düşürmeye yardımcı olabilir

Birkaç çalışma klorella takviyelerinin kolesterolü düşürmeye yardımcı olabileceğini göstermiştir (3, 14, 15). Spesifik olarak yapılan bazı çalışmalarda da günlük 5-10 gram klorella almanın yüksek tansiyon ve/veya hafif yüksek kolesterolü olan kişilerde toplam ve LDL kolesterolü ve trigliseritleri düşürdüğünü göstermiştir.(3, 14).

Klorellanın içeriği kan lipid düzeylerini iyileştirmeye yardımcı olabilir:

  • Niasin: Kolesterolü düşürdüğü bilinen AB vitamini (1).
  • Lif: Kolesterol düşürücü bir madde (1, 16).
  • Karotenoidler: Kolesterolü doğal olarak düşürücü bir madde (14, 17, 18).
  • Antioksidanlar: Kalp hastalığına katkıda bulunduğu bilinen LDL kolesterolün oksidasyonunu önlemeye yardımcı olur (19).

5. Antioksidan özellik gösterir

Klorella; klorofil, C vitamini, beta-karoten, likopen ve lutein dahil olmak üzere antioksidan olarak kabul edilen bileşikleri içerir. Bu antioksidanlar birçok kronik hastalıkla savaşmaya yardımcı olabilir (20).

Antioksidanların bazıları, diyabetin komplikasyonlarının önlenmesine katkı sağlar (1, 21).

Yapılan bir klinik çalışmada sigara içen ve bu sebeple oksidatif stres riski yüksek olan klorella takviyelerinin antioksidan seviyelerini arttırdığını gösterdi (22, 23).

6. Tansiyonu kontrol altında tutmaya yardımcı olur

Klorella takviyeleri, normal kan basıncı için gerekli olan kalp ve böbrek sağlığını geliştirmeye yardımcı olabilir.

Bir çalışmada, hafif yüksek tansiyonu olan kişilere 12 hafta boyunca günde 4 gram klorella verildi. 12 hafta sonunda bu kişilerin plasebo alan gruptakilerden daha düşük kan basıncı değerlerine sahip olduğu görülmüştür (24).

Sağlıklı erkeklerde yapılan bir başka çalışmada ise, klorella takviyesi almanın kan basıncını etkileyen bir faktör olan arter sertleşme düzeyinin azalması ile bağlantılı olduğunu gösterilmiştir (25).

7. Kan şekeri seviyesini düzenlemeye yardımcı olur

Bazı araştırmalar, klorellanın kan şekeri düzeyini düşürmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir (1).

Yapılan çalışmada, 12 hafta boyunca klorella almanın hem sağlıklı bireylerde hem de yaşam tarzıyla ilgili hastalık riski yüksek olan bireylerde açlık kan şekeri düzeyini düşürdüğünü göstermiştir (15).

Diğer bir çalışmada ise, klorella ile non-alkolik karaciğer yağlanması olan hastalarda kan şekeri kontrolü sağladığı ve insülin duyarlılığını iyileştirdiği gösterilmiştir  (27, 28, 29).

8. Solunum hastalıklarını yönetmeye yardımcı olabilir

Klorella, enflamasyonun kontrol edilmesine katkı sağladığından astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi solunum yolu hastalıklarının semptomlarının azaltılmasına katkı sunar (1, 30, 32).

9. Aerobik dayanıklılığı artırabilir

Yapılan bir çalışmada klorella’nın aerobik dayanıklılık üzerindeki etkisi incelendi ve olumlu etkiler gözlendi. Araştırmacılar, bir grup genç yetişkine 4 hafta boyunca günde 6 gram klorella veya plasebo verdi.

Çalışmanın sonunda klorella grubu, akciğerlerini oksijenle doldurma (dayanıklılık ölçüsü)

konusunda önemli ölçüde gelişim gösterdi ancak plasebo grubunda ise dayanıklılıkta herhangi bir değişiklik yaşanmadı (33).

Klorellanın Diğer Faydaları

  • Göz sağlığını destekler: Klorella, gözü koruyan ve makula dejenerasyonu riskini azaltan iki karotenoid olan lutein ve zeaksantin içerir (34, 35, 36).
  • Karaciğer sağlığını destekler: Klorella takviyelerinin karaciğer hastalığı olan kişilerde karaciğer sağlığı belirteçlerini iyileştirdiği gösterilmiştir. Ancak, sağlıklı insanlar için bir yararı olup olmadığı açık değildir (27, 28, 29, 37).
  • Sindirim fonksiyonlarını destekler: Birçok kaynak, klorellanın sindirimi kolaylaştırdığını ve şişkinliği azalttığını iddia eder.
  • Premenstrüel sendromu (PMS) hafifletir: Klorella içerdiği vital besinler sayesinde adet öncesi ve adet dönemindeki semptomları hafifletebilir (38, 39).

Tedavi Süresi ve Dozu: Şelasyon tedavisinde kullanılan klorella dozu kişinin ağır metal yüküne göre ayarlanır. Yemeklerden önce bol su ile alınması önerilir. Klorella yemekler ile birlikte alınma riski olan ağır metallerin bir kısmını emilmeden bağlar. Asıl etkisi ise hem dolaşımda bulunan hem de bağ dokusunda çökmüş olan ağır metalleri mobilize ederek karaciğer üzerinden safra yolu ile bağırsağa geçmelerini sağlar. Ağır metal yüklenmesinin ciddiyetine bağlı olarak bu doz artırılabilir. Arındırma işleminin sistemi yormadan yapılması gerektiğinden klorella ile başlayan, 2 hafta sonra diğer fitoşelatörlerin sırayla ilave edilmesi ile devam eden şelasyon tedavisi en az 6 ay sürmelidir (ağır metal yükünün düzeyine bağlı olarak 1 yıl veya daha uzun sürebilir).

Yan Etki

Klorella takviyesinin ciddi bir yan etkisi görülmemiştir (58). Chlorella tedavisinin toksisitesi olmadığı kabul edilmiştir. Çok yüksek dozlarda (500 gr/gün) bağırsaklarda gaz oluşumuna neden olabileceği bildirilmiştir (59).

Özel Popülasyonlarda Kullanım ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Gebelik ve Laktasyonda Kullanım: Gebelik sırasında klorella ile şelasyon yapılması normalde önerilmez. Gebeler kullanım öncesi mutlaka hekime danışmalıdır. Yapılan çalışmalarda gebelerde klorella kullanımın göbek kordonundan dioksin geçişini azalttığı gösterilmiştir (60). Süt veren annelerde klorella eklenmesinin anne sütünde dioksin miktarını azaltıp immünoglobulin A miktarını artırdığı tespit edilmiştir (61).

Özel Popülasyonlarda Kullanım: Klorella düşük miktarda iyot içerdiğinden iyot hassasiyeti olan kişilerde alerjik reaksiyona neden olabilir. Multipl skleroz, sistemik lupus vb. gibi otoimmün hastalıklara sahip kişilerde klorella immünostimülan etkili olduğundan dikkatli kullanılmalıdır (62). Karaciğer hastalığı (Hepatit) olan hastalarda klorella takviyesi yapılmasında sakınca yoktur. Alanin aminotransferazın (ALT) serum seviyesini azalttığı bildirilmiştir (64).

C vitamini klorella içeriğindeki klorofili tahrip edebildiğinden şelasyon sürecinde klorella ile birlikte C vitamini içeren ürünlerin kullanılması önerilmez.

REFERANSLAR

  1. Panahi Y, Darvishi B, Jowzi N. Chlorella vulgaris: A Multifunctional Dietary Supplement with Diverse Medicinal Properties. Curr Pharm Des. 2016;22(2):164-73. doi: 10.2174/1381612822666151112145226.
  2. Safi C, Zebib B, Merah O. Morphology, composition, production, processing and applications of Chlorella vulgaris: A review. Renewable and Sustainable Energy Reviews Volume 35, July 2014, Pages 265-278. https://doi.org/10.1016/j.rser.2014.04.007
  3. Merchant RE, Andre CA. A review of recent clinical trials of the nutritional supplement Chlorella pyrenoidosa in the treatment of fibromyalgia, hypertension, and ulcerative colitis. Altern Ther Health Med. May-Jun 2001;7(3):79-91. PMID: 11347287
  4. Watanabe F, Yabuta Y, Bito T. Vitamin B₁₂-containing plant food sources for vegetarians. Nutrients 2014 May 5;6(5):1861-73. doi: 10.3390/nu6051861.
  5. PANAHI Y, PISHGOO B, JALALIAN HR. Investigation of the effects of Chlorella vulgaris as an adjunctive therapy for dyslipidemia: Results of a randomised open-label clinical trial.  Nutrition & Dietetics 2012. https://doi.org/10.1111/j.1747-0080.2011.01569.x
  6. Sears ME. Chelation: Harnessing and Enhancing Heavy Metal Detoxification—A Review. ScientificWorldJournal. 2013; 2013: 219840. doi: 10.1155/2013/219840
  7. Queiroz ML, Rodrigues AP, Bincoletto C. Protective effects of Chlorella vulgaris in lead-exposed mice infected with Listeria monocytogenes. Int Immunopharmacol 2003 Jun;3(6):889-900. doi: 10.1016/S1567-5769(03)00082-1.
  8. Uchikawa T, Kumamoto Y, Maruyama I. Enhanced elimination of tissue methylmercury in Parachlorella beijerinckii-fed mice. J Toxicol Sci 2011 Jan;36(1):121-6. doi: 10.2131/jts.36.121.
  9. Alissa EM, Ferns FA. Heavy Metal Poisoning and Cardiovascular Disease. J Toxicol. 2011; 2011: 870125. Published online 2011 Sep 8. doi: 10.1155/2011/870125
  10. Zhai Q, Narbad A, Chen W. Dietary Strategies for the Treatment of Cadmium and Lead Toxicity. Nutrients. 2015 Jan; 7(1): 552–571. doi: 10.3390/nu7010552
  11. Nakano S, Takekoshi H, Nakano M. Chlorella (Chlorella pyrenoidosa) supplementation decreases dioxin and increases immunoglobulin a concentrations in breast milk. J Med Food 2007 Mar;10(1):134-42. doi: 10.1089/jmf.2006.023.
  12. Otsuki T, Shimizu K, Lemitsu M. Salivary secretory immunoglobulin A secretion increases after 4-weeks ingestion of chlorella-derived multicomponent supplement in humans: a randomized cross over study. Nutr J 2011 Sep 9;10:91. doi: 10.1186/1475-2891-10-91.
  13. Kwak JH, Baek SH, Woo Y. Beneficial immunostimulatory effect of short-term Chlorella supplementation: enhancement of natural killer cell activity and early inflammatory response (randomized, double-blinded, placebo-controlled trial). Nutr J. 2012 Jul 31;11:53. doi: 10.1186/1475-2891-11-53.
  14. Ryu NH, Lim Y, Park JE. Impact of daily Chlorella consumption on serum lipid and carotenoid profiles in mildly hypercholesterolemic adults: a double-blinded, randomized, placebo-controlled study. Nutr J. 2014 Jun 11;13:57.  doi: 10.1186/1475-2891-13-57.
  15. Mizoguchi T, Takehara I, Masuzawa T. Nutrigenomic studies of effects of Chlorella on subjects with high-risk factors for lifestyle-related disease. J Med Food. 2008 Sep;11(3):395-404. doi: 10.1089/jmf.2006.0180.
  16. Sano T, Kumamoto Y, Okuda M. Effect of lipophilic extract of Chlorella vulgaris on alimentary hyperlipidemia in cholesterol-fed rats. Artery. 1988;15(4):217-24. PMID: 3136759
  17. Ntanios FY, Duchateau GS. A healthy diet rich in carotenoids is effective in maintaining normal blood carotenoid levels during the daily use of plant sterol-enriched spreads. Int J Vitam Nutr Res. 2002 Jan;72(1):32-9. doi: 10.1024/0300-9831.72.1.32.
  18. Brady WE, Perlman JA, Bowen P. Human serum carotenoid concentrations are related to physiologic and lifestyle factors. J Nutr. 1996 Jan;126(1):129-37. doi: 10.1093/jn/126.1.129.
  19. Trpkovic A, Resanovic I, Stanimirovic J. Oxidized low-density lipoprotein as a biomarker of cardiovascular diseases. Crit Rev Clin Lab Sci. 2015;52(2):70-85. doi: 10.3109/10408363.2014.992063. Epub 2014 Dec 24.
  20. Lordan S, Ross RP, Stanton C. Marine Bioactives as Functional Food Ingredients: Potential to Reduce the Incidence of Chronic Diseases. Mar Drugs. 2011; 9(6): 1056–1100. Published online 2011 Jun 14. doi: 10.3390/md9061056
  21. Yamagishi S, Nakamura K, Inoue. Therapeutic potentials of unicellular green alga Chlorella in advanced glycation end product (AGE)-related disorders. Med Hypotheses. 2005;65(5):953-5. doi: 10.1016/j.mehy.2005.05.006.
  22. Panahi Y, Mostafazadeh B, Abrishami A. Investigation of the effects of Chlorella vulgaris supplementation on the modulation of oxidative stress in apparently healthy smokers. Clin Lab. 2013;59(5-6):579-87. doi: 10.7754/clin.lab.2012.120110.
  23. Ozguner F, Koyu A, Cesur G. Active smoking causes oxidative stress and decreases blood melatonin levels. Toxicol Ind Health. 2005 Mar;21(1-2):21-6. doi: 10.1191/0748233705th211oa.
  24. Shimada M, Hasegawa T, Nishimura C. Anti-hypertensive effect of gamma-aminobutyric acid (GABA)-rich Chlorella on high-normal blood pressure and borderline hypertension in placebo-controlled double blind study. Clin Exp Hypertens. 2009 Jun;31(4):342-54. doi: 10.1080/10641960902977908.
  25. Otsuki T, Shimizu K, Iemitsu M. Multicomponent supplement containing Chlorella decreases arterial stiffness in healthy young men. J Clin Biochem Nutr. 2013 Nov;53(3):166-9. doi: 10.3164/jcbn.13-51. Epub 2013 Oct 3.
  26. Sansawa H, Takahashi M, Tsuchikura S. Effect of chlorella and its fractions on blood pressure, cerebral stroke lesions, and life-span in stroke-prone spontaneously hypertensive rats. J Nutr Sci Vitaminol (Tokyo). 2006 Dec;52(6):457-66. doi: 10.3177/jnsv.52.457.
  27. Mameghani ME, Sadeghi Z, Farhangi MA. Glucose homeostasis, insulin resistance and inflammatory biomarkers in patients with non-alcoholic fatty liver disease: Beneficial effects of supplementation with microalgae Chlorella vulgaris: A double-blind placebo-controlled randomized clinical trial. Clin Nutr. 2017 Aug;36(4):1001-1006. doi: 10.1016/j.clnu.2016.07.004. Epub 2016 Jul 19.
  28. Mameghani ME, Aliashrafi S, Javadzadeh Y. The Effect of Chlorella vulgaris Supplementation on Liver En-zymes, Serum Glucose and Lipid Profile in Patients with Non-Alcoholic Fatty Liver Disease. Health Promot Perspect. 2014 Jul 12;4(1):107-15. doi: 10.5681/hpp.2014.014. eCollection 2014.
  29. Panahi Y, Ghamarchehreh ME, Beiraghdar F. Investigation of the effects of Chlorella vulgaris supplementation in patients with non-alcoholic fatty liver disease: a randomized clinical trial. Hepatogastroenterology. 2012 Oct;59(119):2099-2103. doi: 10.5754/hge10860.
  30. Gulati S, Wells JM. Bringing Stability to the Chronic Obstructive Pulmonary Disease Patient: Clinical and Pharmacological Considerations for Frequent Exacerbators. Drugs. 2017 Apr;77(6):651-670. doi: 10.1007/s40265-017-0713-5.
  31. Qu J, Do DC, Zhou Y. Oxidized CaMKII promotes asthma through the activation of mast cells. JCI Insight. 2017 Jan 12;2(1):e90139. doi: 10.1172/jci.insight.90139.
  32. Boer A, Worp WR, Hageman GJ. The effect of dietary components on inflammatory lung diseases – a literature review. Int J Food Sci Nutr. 2017 Nov;68(7):771-787. doi: 10.1080/09637486.2017.1288199. Epub 2017 Feb 14.
  33. Umemoto S, Otsuki T. Chlorella-derived multicomponent supplementation increases aerobic endurance capacity in young individuals. J Clin Biochem Nutr. 2014 Sep;55(2):143-6. doi: 10.3164/jcbn.14-58. Epub 2014 Jul 31.
  34. Gille A, Trautmann A, Posten C. Bioaccessibility of carotenoids from Chlorella vulgaris and Chlamydomonas reinhardtii. Int J Food Sci Nutr. 2015 Aug;67(5):507-13. doi: 10.1080/09637486.2016.1181158. Epub 2016 May 5.
  35. Cai X, Huang Q, Wang S. Isolation of a novel lutein-protein complex from Chlorella vulgaris and its functional properties. Food Funct. 2015 Jun;6(6):1893-9. doi: 10.1039/c4fo01096e.
  36. Miyazawa T, Nakagawa K, Kimura F. Chlorella is an effective dietary source of lutein for human erythrocytes. J Oleo Sci. 2013;62(10):773-9. doi: 10.5650/jos.62.773.
  37. Azocar J, Diaz A. Efficacy and safety of Chlorella supplementation in adults with chronic hepatitis C virus infection. World J Gastroenterol. 2013 Feb 21; 19(7): 1085–1090. Published online 2013 Feb 21. doi: 10.3748/wjg.v19.i7.1085
  38. Canning S, Waterman M, Dye L. Dietary supplements and herbal remedies for premenstrual syndrome (PMS): a systematic research review of the evidence for their efficacy. Review published: 2006.
  39. Bedoya PO, Manson JE, Hankinson SE. Dietary B vitamin intake and incident premenstrual syndrome. Am J Clin Nutr. 2011 May; 93(5): 1080–1086. Published online 2011 Feb 23. doi: 10.3945/ajcn.110.009530
  40. Mason R. Chlorella and Spirulina: Green Supplements for Balancing the Body. Alternative and Complementary TherapiesVol. 7, No. 3. Published Online:5 Jul 2004. https://doi.org/10.1089/107628001300303691
  41. Simmons DB, Hayward AR, Hutchinson TC. Identification and quantification of glutathione and phytochelatins from Chlorella vulgaris by RP-HPLC ESI-MS/MS and oxygen-free extraction. Anal Bioanal Chem (2009) 395:809–817 DOI 10.1007/s00216-009-3016
  42. Schmidt R, Berssenbrügge G, EllroƩ T, Gahmann, H.; Hirschfelder, G.; Krüger, J.; Schebek, L.; Wippermann, P.: Ernährung der ZukunŌ , Nestle ZukunŌ sstudie, 2015, hƩ p://www.nestle.de/zukunŌ sstudie, Zugriff : 15 .12.2015
  43. Egner PA, Wang JB, Zhu YR. Chlorophyllin intervention on reduces aflatoxin-DNA adducts in individuals at high risk for liver cancer. Proc Natl Acad Sci U S A. 2001 Dec 4;98(25):14601-6.
  44. Breinholt V, Hendricks J, Pereira C. Dietary chlorophyllin is a potent inhibitor of aflatoxin B1 hepatocarcinogenesis in rainbow trout. Cancer Res. 1995 Jan 1;55(1):57-62.
  45. Kensler TW, Egner PA, Wang JB. Chemoprevention of hepatocellular carcinoma in afl atoxin endemic areas. Gastroenterology. 2004 Nov;127 (5 Suppl 1):S310-8.
  46. Tang G, Suter PM. Vitamin A, Nutrition, and Health Values of Algae: Spirulina, Chlorella, and Dunaliella. Journal of Pharmacy and Nutrition Sciences. 2011; 1 (2): 111-119
  47. Panahi Y, Mostafazadeh B, Abrishami A. Investigation of the eff ects of Chlorella vulgaris supplementation on the modulation of oxidative stress in apparently healthy smokers. Clin Lab. 2013;59(5-6):579-87.
  48. Blas-Valdivia V, Rocío Ortiz-Butron, Marisol Pineda-Reynoso, Edgar Cano-Europa. Chlorella vulgaris administration prevents HgCl2- caused oxidative stress and cellular damage in the kidney. J Appl Phycol (2011) 23: 53–58.
  49. Aizzat O, Yap SW, Sopiah H, Madiha MM, Hazreen M, Shailah A, Wan Junizam WY, Nur Syaidah A, Srijit Das, Musalmah M, Yasmin Anum MY. Modulation of oxidative stress by Chlorella vulgaris in streptozotocin (STZ) induced diabetic Sprague-Dawley rats. Advances in Medical Sciences. 2010; 55(2): 281-288.
  50. Na Hee Ryu, Yeni Lim, Ji Eeun Park, Joohee Kim, Ji Yeon Kim, Sung Won Kwon, Oran Kwon. Impact of daily Chlorella consumption on serum lipid and carotenoid profiles in mildly hypercholesterolemic adults: a double-blinded, randomized, placebo-controlled study. Nutrition Journal. 2014; 13: 57.
  51. Jung Hyun Kwak, Seung Han Baek, Yongje Woo, Jae Kab Han, Byung Gon Kim, Oh Yoen Kim and Jong Ho Lee. Beneficial immunostimulatory effect of short-term Chlorella supplementation: enhancement of Natural Killer cell activity and early inflammatory response (Randomized, double-blinded, placebo-controlled trial). Nutrition Journal. 2012; 11: 53-61.
  52. Seyed Mohammad Nabavi and Ana Sanches Silva. Part III: Plant and Algae Extracts 3.10 Chlorella In: JoanaSilva, CelsoAlves, SusetePinteus, JoãoReboleira, RuiPedrosa, SusanaBernardino. Nonvitamin and Nonmineral Nutritional Supplements. 1st edition. Academic Press. 2019; 187- 193.
  53. Paul Tse. The Detoxification, Immunostimulation And Healing Property Of Chlorella. World Convention of Traditional Medicine & Acupuncture; March 18 and 19, 2000; Singapore
  54. Steinberg KH, Ecke M, Ullmann J. Chlorella – neue Wege der Prävention und Heilung, OM & Ernährung,2009; 127: 1-12.
  55. Ecke M and Ullmann J. Der Einsatz von Chlorella vulgaris Mikroalgen zur Schwermetallausleitung aus naturwissenschaŌ licher Sicht. OM & Ernährun.2009; 129: F10-14.
  56. K Morita, M Ogata, and T Hasegawa. Chlorophyll derived from Chlorella inhibits dioxin absorption from the gastrointestinal tract and accelerates dioxin excretion in rats. Environ Health Perspect. 2001 Mar; 109(3): 289- 294.
  57. K. Suresh Kumar, Hans-Uwe Dahms, Eun-Ji Won, Jae-Seong Lee, KyungHoon Shin. Review: Microalgae – A promising tool for heavy metal remediation. Ecotoxicology and Environmental Safety, March 2015; 113:329- 352.
  58. Anthony G. Day, David Brinkmann, ScoƩ Franklin, Karen Espina, George Rudenko, Ashley Roberts, Kerry S. Howse. Safety evaluation of a highlipid algal biomass from Chlorella protothecoides. Regulatory Toxicology and Pharmacology. 2 November 2009; 55 (2):166-180.
  59. Giulia Graziani, Simona Schiavo,Maria Adalgisa Nicolai,Silvia Buono, Vincenzo Fogliano,Gabriele Pintoac, Antonino Pollio. Microalgae as human food: chemical and nutritional characteristics of the thermo-acidophilic microalga Galdieria sulphurari. Food Funct. 2013; 4: 144-152.
  60. Nakano S, Noguchi T, Takekoshi H, Suzuki G, Nakano M. Maternal-fetal distribution and transfer of dioxins in pregnant women in Japan, and aƩ empts to reduce maternal transfer with Chlorella (Chlorella pyrenoidosa) supplements. Chemosphere. 2005 Dec;61(9):1244-55.
  61. Nakano S, Takekoshi H, Nakano M. Chlorella (Chlorella pyrenoidosa) supplementation decreases dioxin and increases immunoglobulin a concentrations in breast milk. J Med Food. 2007 Mar;10(1):134-42.
  62. Alice N. Lee, Victoria P. Werth. Activation of Autoimmunity Following Use of Immunostimulatory Herbal Supplements. Arch Dermatol. 2004 Jun;140(6):723-7.
  63. Jose Azocar, Arley Diaz. Efficacy and safety of Chlorella supplementation in adults with chronic hepatitis C virus infection. World J Gastroenterol 2013 February 21; 19(7): 1085-1090.